"Ogrody nauk i Sztuk" 2015 (5)

Wybrane aspekty taoistycznej praktyki wéiwúwéi

Wacław Romer, e-mail: waclawromer@gmail.com

Uniwersytet Wrocławski

Pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław

STRESZCZENIE

Artykuł ma na celu zbadanie wybranych aspektów zalecanej przez Dàodéjīng praktyki wéiwúwéi (為無為) poprzez spojrzenie na nią w różnych kontekstach. Postawionych jest pięć tez: (1) w Dàodéjīng czytamy o ontologicznej zasadzie głoszącej, że funkcjonalność bytu jest konstytuowana przez jego strukturę będącą niebytem; (2) wéiwúwéi może być realizowane jako inspiracja przykładem; (3) wéiwúwéi może być realizowane jako efekt transcedentalnej bądź psychologicznej transformacji podmiotu polegającej na wyzwoleniu sprawstwa z uwarunkowań; (4) wéiwúwéi może być realizowane jako przyzwolenie na błędy podwładnych; (5) proponowany przez Dàodéjīng ideał władcy charakteryzuje niska preferencja czasowa.

Słowa kluczowe: wuwei, weiwuwei, dao, taoizm, anarchizm, wychowanie, nieruchomy poruszyciel

Abstract
The article aims to explore some aspects of the wéiwúwéi (為無為) practice recommended by the Dàodéjīng by examining it in various contexts. Five theses are postulated: (1) we read in the Dàodéjīng about an ontological principle which states that the functionality of the entity is determined by its structure which is a nonentity; (2) wéiwúwéi can be performed by inspiring by personal example; (3) wéiwúwéi can be realized as a result of a transcendental or psychological transformation of the subject by liberating the agent from conditions; (4) wéiwúwéi can be performed as permission for
the errors of one's subordinates; (5) The ideal ruler as proposed by the Dàodéjīng is characterized by low time preference.

Key words: wuwei, weiwuwei, dao, daoism, upbringing, anarchism, unmoved mover

DOI: 10.15503/onis2015.15.22     pdf pełna wersja