"Ogrody Nauk i Sztuk" 2015 (5)

Zagadnienie pochodzenia idei Boga w ujęciach Kartezjusza i J. L. Wolzogena
Paweł Kosiński, pawelkos@gazeta.pl
Uniwersytet Wrocławski
Pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław

STRESZCZENIE

Temat artykułu dotyczy koncepcji wrodzoności idei Boga przedstawionej przez René Descartesa i krytyki tego poglądu dokonanej przez Jana Ludwika Wolzogena. Poddałem szczegółowej analizie treść Medytacji o pierwszej filozofii Kartezjusza oraz treść Uwag do Medytacji Metafizycznych René Descartesa Wolzogena, na tej podstawie dokonałem rekonstrukcji poglądów Wolzogena i Kartezjusza. Niezbędne było również ukazanie kontekstu historycznego rozważań obu filozofów. Kartezjusz twierdził, że idea bytu doskonałego i nieskończonego została umieszczona w umyśle przez Boga. Wolzogen chciał pokazać, że Kartezjusz nie dowiódł wrodzoności tej idei. Uważał, że wszystkie idee pochodzą z doświadczenia zmysłowego i idea Boga została ukształtowana przez umysł. Moim głównym celem było wykazanie, że Wolzogen przyjmował tomistyczny pogląd, zgodnie z którym ludzki umysł dysponuje niedoskonałym pojęciem Boga.

Słowa kluczowe: Natywizm kartezjański, Bóg, Umysł, Socynianizm, René Descartes, Jan Ludwik Wolzogen

The issue of the origin of the concept of God: The Views of Descartes and Wolzogen Summary

ABSTRACT

My paper concerns René Descartes’s conception of innate idea of God and Johann Ludwig von Wolzogen’s critique of Descartes’s view. I gave a detailed analysis of the content of Meditations on First Philosophy by René Descartes and the content of Obiections to Descartes' Meditations by Wolzogen, and on that basis, I reconstructed Descartes and Wolzogen’s views. It was also necessary to show the historical context of both philosophers’ ideas. Descartes argued that the idea of a perfect and infinite being was placed in mind by God. Wolzogen wanted to show that Descartes didn’t prove the idea of innate God. He believed that all ideas derive from sense experience and the mind generates idea of God. My main purpose was to show that Wolzogen accepted Thomistic’s view in which the human mind has imperfect concept of God.

Key words: Cartesian nativism, God, Mind, Socinianism, René Descartes, Johann Ludwig Wolzogen

DOI: 10.15503/onis2015.23.31    pdf pełna wersja