"Ogrody Nauk i Sztuk" 2015 (5)

Echa tradycji renesansowej w wybranych pieśniach Józefa Morelowskiego

Agnieszka Ochenkowska, e-mail: aochenkowska@student.uw.edu.pl

Uniwersytet Warszawski

ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa

STRESZCZENIE

Józef Morelowski to zapomniany poeta oświecenia; autor, który został skazany na literacki niebyt. Wśród utworów Morelowskiego tylko Treny na rozbiór Polski włączono do obiegu czytelniczego. Inne utwory, takie jak cykl 78 pieśni, nie zostały ani szerzej odczytane, ani poznane. Interesujące jest, co wpływa na taki stan rzeczy –  czyżby epoka oświecenia przyswoiła sobie wiersze o tematyce patriotycznej, skazując inne na zapomnienie? W Pieśniach znajduje się, oprócz różnorodności tematyki, także bogactwo motywów i nawiązań do tradycji literackiej innych epok, zwłaszcza renesansu. Analiza wybranych pieśni Morelowskiego ukaże ich związki z polskim dziedzictwem kulturowym.

Słowa kluczowe: Józef Morelowski, Pieśni, cykl poetycki, natura, kultura, Oświecenie, Renesans

Echoes of the Renaissance tradition in selected songs of Józef Morelowski

ABSTRACT

 Józef Morelowski is a forgotten poet of the Enlightenment, condemned to literary oblivion. Amongst his works, readers are aware only of Lamentations on the dissolution of Poland. Other works, such as the cycle of 78 songs, were neither widely known nor read. It is interesting to reflect on what caused such a state of affairs - did the Enlightennment really assimilate poems of patriotic subject matter for itself, sentencing others to oblivion? Apart from the diversity of the subject matter, a wealth of motives and references to the literary tradition of other ages is also found in in Songs. An analysis of selected songs shows their links with the Polish cultural legacy.

Key words:

Józef Morelowski, Songs, poetic cycle, nature, culture, Enlightenment, Renaissance

DOI: 10.15503/onis2015.456.465  pdf pełna wersja